Press / DEU, Serbske Nowiny - Lusatian Serb from Bautzen, 2011

Budyšin (AW/SN). Z dostojnej swjatoč- nosću bu pjatk na žurli Budyskeho Serb- skeho muzeja akademiski moler Jan Buk z Mytom Europskeje unije za wumělstwo počesćeny. Tute přepoda jemu w přitom- nosći swójbnych, nawodow a předsydow institucijow a towarstwow - mjez nimi předsyda Domowiny Dawid Statnik a předsydka rady Založby za serbski lud Lejna Theurichowa - prezident EU za wu­mělstwo dr. Petr Vašíček. „Z charakteris- tiskim zapřijeóom a wumělskim wopisa- njom krajiny kaž tež ze zwobraznjenjom přirody, jednorych ludži, z ćišnami a wě- cami wšědneho dnja wobohaćiće na nje- změnliwe wašnje pisany mozaik europ- skeho wumělstwa“, hódnoći Petr Vašíček žiwjenske džělo lawreata.

Muzejownica Christina Boguszowa bě wlawdaciji žiwjenje a wumělstwowe skutkowanje z tutym mytom wuznamje- njeneho prěnjeho Serba a Saksku wobšěr- nje rysowala. Budyski wyši měšćanosta Christian Schramm wumělca zwura- znjejo počesći, zo je wón „w swojim džěle jako wumělc takrjec póslanc“ a jeho diplomatiske posrědkowanje wobsteji zwobrazow. Postrow Budyskeho kraj- neho rady Michaela Hariga sposrědkowa jeho zastupjer dr. Wolfram Leunert prajo: „Wumělcy kaž wy nas wuča, nic so slepy po swěće kopoleć, ale widžeć.“ Zbožopřeóa sakskeje statneje ministerki za wědomosć a kulturu wupraji jeje wotrjadnik za kulturu Thomas Früh. Po tym, zo bě so syn Pětr Buk za 89lět- neho nana za wuznamjenjenje podžako- wal, pozběhny direktor Serbskeho mu- zeja Tomasz Nawka na česć wumělca šklenčku sekta a přitomni zaspěwa- chu k tomu trójnu „Slawu“. Z kuskami Jana Thiemannowych „15 miniaturow za klawěr“ bě Liana Bertókowa swja- točnosć hudžbnje wokřewjejo wobrubila.

Rozmolwa z dr. Petrom Vašíčekom, prezidentom Europskeje unije za wumělstwo

Najmjeňši kulturny projekt spěchowaó

30. septembra přepodachu serbskemu akademiskemu molerjej Janej Bukej z Njebjelčic w Budyskim Serbskim mu- zeju swjatočnje Myto Europskeje unije za wumělstwo. Wuznamjenjenje přija serbski wumělc z rukow prezidenta EU za wumělstwo dr. Petra Vašíčeka. Al­fons Wicaz je so z čěskim politikarjom a kulturnikom rozmolwjal.

Knježe prezi­dentů, Wy sće dzensa wuzna- mjenil wuznam- neho serbskeho molerja-wuměl- ca Jana Buka.

Za čo sće jemu myto spožčil?

P. Vašíček: Chcu spočatnje rjec, zo Europ- ska unija za wu- mělstwo hižo dwanaće lět ek- sistuje. Do toho wuznamjenja- chu wumělcow ze zapadneje Europy. Na slo- wjanskich je so jara pozabylo.

Nowy prezidij je lětsa wob- zamknyl, zo njesmělo tomu tak wostać. Na tutym zakladze py- tachmy za slowjanskimi wumělcami a rozsudzichmy so tuž za najzajimawši a najmjeňši, ale najwitalniši slowjan- ski narod. A jako jeho reprezentanta kultury awumělstwa ^dnoćeše pre- zidij prawdzepodobnje akademiskeho molerja Jana Buka.

Je soprezidij tohodla za njeho rozsudzil, zo pochadza wón z najmjenšeho slowjan- skeho ludu abo dokelž je wón na polu molerstwa zawostajil hódne wumělstwo?

P. Vašíček: Haj, dyrbju rjec, zo ma jeho wumělske dzělo jara wysoku hódnotu w jednorych formach, kotrež přeswěd- čiwje a z hlubokej čućiwosću předstajeja přirodu a krajinu, ludzi a wěcy. Wšo to pohnuwa recipienta k přemyslowanju. To je jedna wěc. A tamna stronka je jeho wumělstwowe přesadzenje, wobknježe- nje rjemjesla, kotrež přeswědčuje.

Kotrym slawnym wumělcam bu Myto Europskeje unije za wumělstwo hižo spožčene?

P. Vašíček: W běhu tych dwanaće lět dóstachu je kóždolětnje wuznamni wu- mělcy z najwšelakorišich woblukow a kategorijow. Lětnje počesćichmy ně- hdže 15 do 20. To njeje žane wubědžo- wanje, ale tute wuznamjenjenje wu- žiwamy jako dzakprajenje za cyle ži- wjenske dzělo abo za wuznamny skutk na polu kultury a wumělstwa.

Z mytom bu hižo něhdže 250 wu- mělcowzcyleho swěta, konkret- nje ze 40 krajow, počesćenych. Z němskorěčneho regiona je hižo tójšto ludzi tute myto přijímalo, mjez druhim rězbarka Ga­briela von Habs­burg, moler Otto Hajek a dalši. Njewuznamje- njamy jenož wumělcow, ale tež organizacije a města.

Je to myto, kotrež je z pjenježnej sumu zwjazane?

P. Vašíček: Ně!

To je čestne wu- znamjenjenje, džakowanje bjez někajkeje pje- nježneje premije. Njejsmy wšak po- wolanska organizacija, ale dobrowólne zjednoćenstwo wumělcow z mnohich statow swěta.

Zawěsce ma spožčenje myta Janej Bu­kej tež być z wěstym pohonom Serbam, so za wuwice swojeje kultury a wumělstwa dale zasadzeć a tak k bohatstwu europ­skeje kultury přinošowac.

P. Vašíček: Pozabych rjec, zo je organi- zacija UNESCO w lěče 2001 přijimala „Wobzamknjenje k zachowanju a roz- wiću wšelakich kulturnych wupraje- njow“, w kotrymž so namolwja, zo měl kóždy stat najmjeňši kulturny projekt spěchować. To so wšudže tak kaž w Němskej njewobkedžbuje. Kóžde zornjatko wumělstwa maleho ludu pak zmóžnja, zo so njewobohaćatej a nje- specializujetej jenož kultura a wuměl- stwo Europy, ale samo cyleho swěta. To je hlowny zaměr, k čemuž je moler Jan Buk jako reprezentant maleho slowjanskeho ludu Serbow wulkotnje přinošowal.

Wutrobnydzak